هفته بسيج تمام شدني نيست

نام بسيج يادآور خاطره عزيزترين نهاد و بزرگترين مردان تاريخ ما است. نهادي كه به تعبير امام راحل تشكيل آن يقينا از بركات و الطاف جليه خداوند تعالي بود.» و شجره طيبه و درخت تناور و پرثمري است كه شكوفه هاي آن بوي بهار وصل و طراوت يقين و حديث عشق مي دهد. 
نام بسيج يادآور خاطره عزيزترين نهاد و بزرگترين مردان تاريخ ما است. نهادي كه به تعبير امام راحل تشكيل آن يقينا از بركات و الطاف جليه خداوند تعالي بود.» و شجره طيبه و درخت تناور و پرثمري است كه شكوفه هاي آن بوي بهار وصل و طراوت يقين و حديث عشق مي دهد. بسيج مدرسه عشق و مكتب شاهدان و شهيدان گمنامي است كه پيروانش بر گلدسته هاي رفيع آن، اذان رشادت و شهادت سرداده اند. بسيج ميقات پا برهنگان و معراج انديشه پاك اسلامي است كه تربيت يافتگان آن نام و نشان در گمنامي و بي نشاني گرفته اند. بسيج لشكر مخلص خدا است كه دفتر تشكيل آن را همه مجاهدان، از اولين تا آخرين امضا نمودند.»
اين واژه ها و تعبيرهاي بي نظير و ملكوتي، اوصافي است كه مراد و مرشد بسيجيان، امام خميني (رض) در آخرين پيام خود به مناسبت هفته بسيج ( ۲/۹/۱۳۶۷) صادر فرموده اند؛ امامي كه دوست و دشمن صداقت او در گفتار و دوري اش از مداهنه و مبالغه را تصديق كرده و مي كنند و اين همه نشان از آن دارد كه هيچ نهادي والاتر و عزيز تر از بسيج در نگاه آن پير روشن ضمير نبوده است.
حق هم همين است؛ به ويژه آنگاه كه دشوارترين شب ها و روزهاي پر خطر هشت سال دفاع مقدس را به ياد آوريم و نقش بسيج و بسيجي ها را در خلق حماسي ترين صحنه هاي تاريخ ايران و جهان مرور كنيم.
در آن صورت است كه ما نيز همگام با رهبر سفر كرده اين امت، مي پرسيم: حقيقتا اگر بخواهيم مصداق كاملي از ايثار و خلوص و فداكاري و عشق به ذات مقدس حق و اسلام را ارايه دهيم، چه كسي سزاوارتر از بسيج و بسيجيان خواهد بود؟!»
نوجوانان، جوانان و پيران جوانمردي كه داوطلبانه و بي هيچ ادعا روزهاي سخت جنگ را مردانه پشت سر نهادند و بدون درخواست پاداش و سپاس، فقط براي اداي تكليف، در برابر بي رحم ترين دشمنان اين آيين و سرزمين سينه سپر كردند و البته فمنهم من قضي نحبه و منهم من ينتظر.»
هفته بسيج فرصت خوبي براي بازخواني آن روزها و روزهاي پس از آن است؛ روزهايي كه بسيجيان بازمانده كه نه، بازگشته از معراج، نه تنها قدر نديدند و بر صدر ننشستند، كه گاه طعنه هم شنيدند و به حاشيه نيز رانده شدند. اما اين فرزند و جانشين فرزانه امام بود كه بسيجي را هميشه حاضر در ميدان مي خواست و مي خواهد. بسيجي گرچه مرد ميدان هاي خطر و فداكاري است، اما فقط براي آن روزها نيست. هر روز و هر هفته از آن بسيج است و راه نجات نيز حضور جانانه آنان در ميدان. باور بايد كرد كه تنها راه نجات كشور بازگشت به فرهنگ بسيج و حاكميت تفكر بسيجي بر همه عرصه ها است؛ چرا كه اگر بر كشوري نواي دل نشين تفكر بسيجي طنين انداز شد، چشم طمع دشمنان و جهان خواران از آن دور خواهد شد و الا هر لحظه بايد منتظر حادثه ماند.»
تكريم بسيج، احترام به مردانگي و مروت است، پاسداشت جوانمردي و تضمين آينده است. بسيجيان نيازي به احترام و تجليل ما ندارند. ما هستيم كه به آنان و به حضور فعالشان براي هميشه نيازمنديم. جنگ آزمون خوبي براي جدا شدن صف مدعيان و مردان حقيقت بود. شعار امروز اگر پشتوانه و سابقه اي در ديروز نداشته است، بسان همه شعارها است و نيازمند امتحان در روز مبادا.
خدا را سپاس كه رويش هاي بسيج همچنان پر ثمر و بركت خيز است، اما مباد كه نام آوران روزهاي سخت از ياد بروند و در گرد و خاك بازي هاي روزگار ديده نشوند؛ چه رسد به آنكه خداي ناكرده كم لطفي و جفا ببينند. امام در پايان همان پيام فرمودند: من دست يكايك شما پيشگامان رهايي را مي بوسم و مي دانم كه اگر مسوولين نظام اسلامي از شما غافل شوند به آتش دوزخ الهي خواهند سوخت.» 

سلام و صلوات خدا بر شهيدان بسيج و درود و بركات او بر ن و مرداني كه سنگر آنان را همچنان پاس داشته اند. اين روزها بر همه آنان و بر رهبر بسيجيان جهان مبارك باد. يا ليتني كنت معهم فافوز فوزا عظيما

مبادی حقوقی اتحاد ملی و نقش بسیج در تحقق و تحكيم آن (2)

تحاد ملي و مشروعيت مباني و اشتغالات نظام سياسي

منظور از حاكميت در ادبيات حقوقي، "قدرت برتر عالي فرماندهي در درون جامعه و قدرت استقلال و نفي وابستگي در بيرون آن"(قاضي، 1372، ص 230) است كه نقش آن در تعيين سرنوشت جمعي در هر دو بعد مذكور، برجسته و تعيين كننده است. حاكميت، حقّي است كه هم در پرتو نگرشهاي دموكراتيك و هم در قالب بينش تئو- دموكراتيك (تركيب منحصر به فرد مباني ظهور حاكميت و مشروعيت بخشي حكومت) مقرر در اصل پنجاه و ششم قانون اساسي ذاتاً به مردم تعلق دارد يا از سوي مرجعي برون زميني بدانها اعطا شده است. مردم يا ملت براساس اين حق اساسي و دامنه‌دار، اشتغالات مربوط به تقنين، اجرا و قضا را كه اساساً مربوط به خود آنهاست، براساس قرارداد اجتماعي يا تراضي جمعي مبتني بر ضرورتهاي حيات در جامعه سياسي، به برگزيدگاني از جنس و نوع خود مي‌سپارند تا در راستاي تحقق منافع جمعي، آن را به كار گيرند و آن گاه كه ضرورت يافت، خود نيز رأساً در عرصه‌هايي از آن مشاركت كنند.
نماينده سالاري و اعمال اقتدار از طريق برگزيدگان معدود، امروزه يك اصل است كه در چارچوب و سايه تكثر صاحبان حاكميت و عدم امكان حضور مستقيم دائمي در عرصه استيفاي آنها به نحوي كه ضروريات و لوازم زيست جمعي اقتضا دارند، منطقي، مطلوب و حتي پديده‌اي غير قابل اجتناب به نظر مي‌رسد.
از اين رو، مشاركت و حضور مردم در حوزه تفويض اختيار اعمال اقتدار عمومي، دو چهره و اثر متفاوت دارد. از يك سو، موجب انتقال موقت حقوق اصالتي مذكور به افرادي منتخب، برگزيده يا نخبه مي‌شود و از سوي ديگر، شاخصي براي ارزيابي و سنجش ميزان مشروعيت و مقبوليت گروه فرمانروا بوده و ملاك مسلّم حركت فرادستان را در مسير موافق با قرارداد اجتماعي يا تراضي جمعي افراد ملت يا عدول آنها از شرايط آن تشكيل مي‌دهد.
جمهوري اسلامي نيز به عنوان نظامي متكي بر پايه ايمان به خداي يكتا و اختصاص حاكميت به او مقرر داشته كه حاكميت مطلق از آن خداست ولي انسان به حكم او، بر سرنوشت اجتماعي خويش حاكم است و بدين سان، بايد در برابر اوامر خداوندي سر تسليم فرود آورد. بنابراين اداره كليه امور عمومي در اين نظام، بر رأي مردم استوار بوده و اين راي به ويژه از طريق دو فرايند انتخابات يا همه پرسي متبلور مي‌شود. قانون اساسي با تأكيد بر نقش اراده عمومي در شكل‌گيري نظام نوين جمهوري اسلامي، ادارة امور عمومي را نيز متعاقب سازمان يافتن اين نظام، با اتكا به آراي عمومي اعلام كرده و يكي از روشهاي عمده اعلام‌نظر و رأي عموم در اين خصوص را "انتخابات" پيش‌بيني كرده است. براساس اصل ششم اين قانون:
"در جمهوري اسلامي ايران، امور كشور بايد به اتكاي آراي عمومي اداره شود. از راه انتخابات، انتخاب رئيس جمهور، نمايندگان مجلس شوراي اسلامي، اعضاي شوراها و نظاير آنها."

بسبج وآینده پژوهی

مقدمه

اولین تصوری که از اصطلاح آینده پژوهی» در ذهن پدید می آید و خواننده گرامی را به پیش بینی وضع آینده، آینده سازی و آینده پژوهی معطوف می کند. تصور بعدی، اصطلاحاتی نظیر فراسوی، چشم انداز، آرمان خواهی و مطلوبیت است که ارتباط منطقی و گاه بسیار نزدیکی با تصورات اولیه دارد.

پیش بینی وضعیت آینده، کوششی است که از چند دهه قبل تاکنون مورد علاقه دانشمندان رشته های مختلف قرار گرفته است؛ زیرا همه می خواهند بدانند مطلوب چیست و چگونه می‌توان به آن دست یافت ؟ برای همین است که هر کس در زندگی وضعیتی را رسم می‌کند تا در آینده به آن برسد. این نکته هم در زندگی فردی و خانوادگی کاربرد دارد و هم در زندگی اجتماعی و سازمانی مورد توجه افراد یک گروه قرار می گیرد. آینده پژوهی به ما کمک می کند تا تهدیدات و آسیبهای احتمالی آینده را بشناسیم و از آن احتراز کنیم و از فرصتهای پیش رو استقبال و استفاده نمائیم.

بسیج و آینده پژوهی

برای ورود به آیندة بسیج، مناسب است اشاره ای به تکوین و سیر گذشته بسیج شود و از نوع مطالعه روند گرایی به آینده بسیج، نظری داشته باشیم.

نگاه امام خمینی (ره) به بسیج، نگاه آینده سازی است؛ زیرا در دوران ظلمت و سیاهی و در سرزمین غربت و در جمع محدودی از یاران خود ایدة تأسیس بسیج را در اندیشه انقلابی خود مستقر می کند. با ورود به ایران و در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی، بر این مطلب تأکید  می ورزد و در فرصت کوتاه به دست آمده از تهدید عینی، (ورود ناوگان آمریکا به آبهای خلیج  فارس) دستور تشکیل آن را صادر می کند که با اقبال عمومی جوانان روبرومی‌شود.

دهه اول عمر بسیج، دهة تولید فرهنگ و تفکر بسیجی بود که در مدت جنگ هشت ساله تکوین یافت. نبود چشم انداز بسیج در دوره زمانی پس از جنگ که ااماً می بایست در دوره جنگ پیش بینی می شد، موجب گردید با پذیرش قطعنامه 598 و اعلام آتش بس، فضای روانی – اجتماعی جامعة پس از جنگ، ضرورت بسیج را به خوبی احساس نکند. در نتیجه دوره گذار بسیج، دوره ای طولانی (حدود نیم دهه) را سپری کرد. آینده پژوهی واقع بینانة مقام معظم رهبری باعث شد در نیمه بعدی دهه دوم (73 الی 77)، استراتژی نظامی را رها ساخته و بسیج اجتماعی را به عنوان استراتژی حاکم و مطلوب رواج دهد. (سیرتکوین بسیج، 1381).

با نگاه به گذشتة بسیج، ضرورت آینده پژوهی بسیج روشن می شود. حقیقت این است آنچه در نیمه دوم دهه دوم و نیمه اول دهه سوم در بسیج ایران اتفاق افتاد، رویکرد نظری بسیج را به چالش کشید و با اندیشه ای نو در آستانه قالب دهی به بسیج جدید است.

آینده پژوهی بسیج باید بتواند مبانی نظری اندیشه نوین بسیج را که در ایران رخ داده است، تقویت نماید و با پایانه های استوار، در تولید علم نوین به موفقیت دست یابد. همچنین باید نیازهای امروز و فردای جوامع را درک و چشم انداز دهه آینده یا دو دهه آینده را حقیقت یابانه ترسیم کند.

آینده پژوهی باید با استفاده از چشم انداز بیست ساله کشور، بتواند جامعه را با خود همراه و فرهنگ و تفکر بسیجی را در روح جامعة ایران حاکم کند. بدیهی است که با انجام تحقیقات کاربردی و طرحهای پژوهشی نمی توان برای حل مسأله و یا رفع مشکل اقدام کرد، بلکه باید به دو طریق مؤثر، تعیین استراتژی تحقیقات بنیادی و کار ویژه آن در بسیج و اهمیت دادن به تحقیقات آینده پژوهی» اقدام نمود.

بسیج آینده، بسیج فرهنگی است. منظور از بسیج فرهنگی این است که : فرهنگ و تفکر بسیجی، که از دوران دفاع مقدس شکل یافته است، به صورت امروزین (روز آمد) جایگزین فرهنگ عمومی کشور شود. بسیج فرهنگی غیر از فعالیتهای فرهنگی است که از سوی نیروی مقاومت صورت می گیرد. (خانی، 1382، صفحه 142)؛ زیرا بسیج نظامی و بسیج امنیتی جزء بسیج اصغر و حضور در عرصه فرهنگ و معارف اسلامی بسیج اکبر است. با این بیان معلوم می شود که بسیج فرهنگی بالاتر و با ارزشتر از بسیج نظامی است؛ زیرا بسط فرهنگ اسلامی در قالب بسیج، موجب صیانت فرهنگی جامعه از همه فرهنگهای بیگانه و مادی گرایانه جدید است. انتشار فرهنگ اسلامی و احیای ارزشهای اسلامی فراموش شده در انقلاب اسلامی، پدیده نو و مبارکی است که بسیج نیز در این جهت کارآیی و آثار چشمگیری دارد. (مطالعه و تدوین نقش بسیج دانشجویی در دانشگاهها، 1377 صفحه 90).

برخی از موضوعات پژوهشهای آینده شناسی بسیج که در شکل دهی بسیج فردا» مؤثر هستند، عبارتند از :

1- بسیج و آموزش تفکر انتقادی؛ 2- بسیج و الگوسازی؛ 3- بسیج و نخبه سالاری؛ 4- بسیج و اقـدام پـژوهـشی؛ 5- بسیـج و اثر بخشی؛ 6- بسیج و آسیبها؛ 7- بسیج و نبرد نامتقارن؛ 8- بسیج و تولید علم؛ 9- بسیج و ارزشها؛ 10- بسیج و نظارت اجتماعی؛ 11- بسیج و هویت؛ 12- بسیج و کارآفرینی؛ 13- بسیج و شخصیت زن؛ 14- بسیج و سیمای حجاب؛ 15- بسیج و پرسشگری؛ 16- بسیج و چشم انداز 20 ساله؛

بسم الله الرحمن الرحیم

تشکیل بسیج در نظام جمهوری اسلامی ایران یقیناً از برکات و الطاف جلیه خداوند تعالی بود که بر ملت عزیز و انقلاب اسلامی ایران ارزانی شد.

در حوادث گوناگون پس از پیروزی انقلاب خصوصاً جنگ، بودند نهادها و گروههای فراوانی که با ایثار و خلوص و فداکاری و شهادت طلبی، کشور و انقلاب اسلامی را بیمه کردند. ولی حقیقتاً اگر بخواهیم مصداق کاملی از ایثار و خلوص و فداکاری و عشق به ذات مقدس حق و اسلام را ارائه دهیم، چه کسی سزاوارتر از بسیج و بسیجیان خواهند بود! بسیج شجره طیبه و درخت تناور و پر ثمری است که شکوفه های آن بوی بهار وصل و طراوت یقین و حدیث عشق می دهد. بسیج مدرسه عشق و مکتب شاهدان و شهیدان گمنامی است که پیروانش بر گلدسته های رفیع آن، اذان شهادت و رشادت سر داده اند. بسیج میقات پابرهنگان و معراج اندیشه پاک اسلامی است که تربیت یافتگان آن، نام و نشان در گمنامی و بی نشانی گرفته اند. بسیج لشکر مخلص خداست که دفتر تشکل آن را همه مجاهدان از اولین تا آخرین امضا نموده اند.

من همواره به خلوص و صفای بسیجیان غبطه می خورم و از خدا می خواهم تا با بسیجیانم محشور گرداند، چرا که در این دنیا افتخارم این است که خود بسیجی ام. من مجدداً به همه ملت بزرگوار ایران و مسئولین عرض می کنم چه در جنگ و چه در صلح بزرگترین ساده اندیشی این است که تصور کنیم جهانخواران خصوصاً امریکا و شوروی از ما و اسلام عزیز دست برداشته اند؛ لحظه ای نباید از کید دشمنان غافل بمانیم. در نهاد و سرشت امریکا و شوروی کینه و دشمنی با اسلام ناب محمدی - صلی الله علیه و آله و سلم - موج می زند. باید برای شکستن امواج طوفانها و فتنه ها و جلوگیری از سیل آفت ها به سلاح پولادین صبر و ایمان مسلح شویم. ملتی که در خط اسلام ناب محمدی - صلی الله علیه و آله - و مخالف با استکبار و پول پرستی و تحجرگرایی و مقدس نمایی است، باید همه افرادش بسیجی باشند و فنون نظامی و دفاعی لازم را بدانند، چرا که در هنگامه خطر ملتی سربلند و جاوید است که اکثریت آن آمادگی لازم رزمی را داشته باشد. خلاصه کلام، اگر بر کشوری نوای دلنشین تفکر بسیجی طنین انداز شد، چشم طمع دشمنان و جهان خواران از آن دور خواهد گردید و الّا هر لحظه باید منتظر حادثه ماند.

بسیج باید مثل گذشته و با قدرت و اطمینان خاطر به کار خود ادامه دهد. امروز یکی از ضروری ترین تشکل ها، بسیج دانشجو و طلبه است. طلاب علوم دینی و دانشجویان دانشگاهها باید با تمام توان خود در مراکزشان از انقلاب و اسلام دفاع کنند و فرزندان بسیجی ام در این دو مرکز، پاسدار اصول تغییرناپذیر نه شرقی و نه غربی» باشند. امروز دانشگاه و حوزه از هر محلی بیشتر به اتحاد و یگانگی احتیاج دارند. فرزندان انقلاب به هیچ وجه نگذارند ایادی امریکا و شوروی در آن دو محل حساس نفوذ کنند. تنها با بسیج است که این مهم انجام می پذیرد. مسائل اعتقادی بسیجیان به عهده این دو پایگاه علمی است. حوزه علمیه و دانشگاه باید چهارچوبهای اصیل اسلام ناب محمدی را در اختیار تمامی اعضای بسیج قرار دهند. باید بسیجیان جهان اسلام در فکر ایجاد حکومت بزرگ اسلامی باشند و این شدنی است، چرا که بسیج تنها منحصر به ایران اسلامی نیست، باید هسته های مقاومت را در تمامی جهان به وجود آورد و در مقابل شرق و غرب ایستاد.

شما در جنگ تحمیلی نشان دادید که با مدیریت صحیح و خوب می توان اسلام را فاتح جهان نمود. شما باید بدانید که کارتان به پایان نرسیده است، انقلاب اسلامی در جهان نیازمند فداکاری های شماست و مسئولین تنها با پشتوانه شماست که می توانند به تمامی تشنگان حقیقت و صداقت اثبات کنند که بدون امریکا و شوروی می شود به زندگی مسالمت آمیز توأم با صلح و آزادی رسید. حضور شما در صحنه ها موجب می شود که ریشه ضد انقلاب در تمامی ابعاد از بیخ و بن قطع گردد. من دست یکایک شما پیشگامان رهایی را می بوسم و می دانم که اگر مسئولین نظام اسلامی از شما غافل شوند، به آتش دوزخ الهی خواهند سوخت. بار دیگر تأکید می کنم که غفلت از ایجاد ارتش بیست میلیونی، سقوط در دام دو ابرقدرت جهانی را به دنبال خواهد داشت. من از تمامی بسیجیان خصوصاً از فرماندهان عزیز آن تشکر می کنم و از دعای خیر برای این فرزندان باوفای اسلام غفلت نخواهم نمود. خداوند شهدای عزیز و گمنام بسیج را به نعمت همجواری اهل بیت- علیهم السلام- متنعم و جانبازان عزیز را شفا و اسرا و مفقودین عزیز را سالماً به اوطانشان بازگرداند و هر روز بر عظمت و شوکت این نهاد مقدس و مردمی که پیروان اسلام عزیز و حضرت بقیة الله الاعظم - ارواحنا لمقدمه الفداء - هستند بیفزاید. و السلام علیکم و رحمة الله. 2 / 9 / 67

روح الله ال الخمینی

صحیفه امام، ج 21، ص 194 - 196